Mechelen –

Pianostemmer Harry Viaene uit Muizen (Mechelen) stootte zo’n anderhalf jaar geleden op een 140 jaar oude piano van Grotrian-Steinweg. Na een grondige restauratie van het unieke instrument, is het nu klaar om bespeeld te worden. Daarom organiseert hij op 9 en 10 maart kleinschalige concerten in muziekcentrum Nicodemus.

Harry Viaene uit de Mechelse deelgemeente Muizen werkt voor de VRT, maar is ook pianostemmer in bijberoep. Daarvoor schuimt hij regelmatig zoekertjessites af op zoek naar interessante instrumenten om te restaureren. “In november 2022 ontdekte ik op zo’n website een vleugelpiano van twee meter lang. Het gaat om een exemplaar uit 1882 van het gerenommeerde bedrijf Grotrian-Steinweg”, zegt Viaene, die meteen alles in het werk stelde om de piano te kopen.

“Het instrument was al sinds de jaren 1920 in handen van dezelfde Brusselse familie”, klinkt het. “Het belandde er via een zeker Julie Jans, een getalenteerde pianiste die in het begin van de vorige eeuw ook regelmatig concerten gaf. Later gaf ze vooral les, volgens de overlevering zelfs aan een jonge koning Boudewijn. Misschien leerde hij er zelfs op spelen, maar dat valt moeilijk te bewijzen. Het gaat wel om hetzelfde model als waar Clara Schumann ooit nog op speelde.”

Die piano staat nu in een museum in het Duitse Braunschweig. Het zegt iets over het unieke karakter van het instrument. “De leeftijd is op zich niet zo bijzonder”, zegt Viaene. “Want veel mensen hebben een piano die nog van de bomma van hun bomma is geweest. Maar het model is dat wel. Grotrian-Steinweg maakte piano’s voor professionele muzikanten en maakte er hooguit tweehonderd per jaar. Het is de meest bijzondere vondst die ik ooit al deed.”

220 snaren

Samen met een bevriende restaurateur werkte Viaene maandenlang aan het instrument. “Grote delen van de piano waren eigenlijk nog in best goede staat. Er was nauwelijks op gespeeld”, vertelt hij. “Maar andere zaken, zoals de snaren, waren wel versleten. Het ging om ongeveer 220 snaren die allemaal vervangen en opnieuw gestemd werden. Dat was een monnikenwerk, maar tegen afgelopen zomer kwam er opnieuw min of meer goede klank uit.”

De piano werd verder afgewerkt en inmiddels is het instrument opnieuw volledig klaar om bespeeld te worden. “Tijdens de restauratie zijn we erin geslaagd om de authentieke klank en de ziel van de piano te behouden”, zegt Viaene. “Die klanken wil ik niet alleen voor mezelf houden. Daarom contacteerde ik pianiste Anna Ciborowska met de vraag of ze de piano wilde bespelen tijdens enkele kleinschalige concerten.”

Vrouwelijke componisten

“Het is een fantastisch instrument en ik ben heel enthousiast om er op te kunnen spelen. Ook voor mij is dit een mooie kans”, zegt Ciborowska, die tijdens de concerten zal focussen op het repertoire van vrouwelijke artiesten uit de negentiende eeuw, waaronder Maria Szymanowska, Clara Schumann en ook Vlaamse componistes uit die tijd. “Een deel van die muziek werd zelfs nooit eerder opgenomen. Het is dus een unieke kans om die muziek te ontdekken.”

Nicodemus

De concerten vinden plaats op zaterdagavond 9 en zondagnamiddag 10 maart in muziekcentrum Nicodemus in de Goswin de Stassartstraat 56 in Mechelen. Voor de gelegenheid wordt de muziekschool omgebouwd tot een kleinschalige concertzaal voor telkens een kleine vijftig toeschouwers. Tickets voor het concert kosten 16 euro. Alle info kan je vinden op de website van Nicodemus.